Co to jest wścieklizna i jakie niesie zagrożenia?
Wścieklizna to choroba, która w wielu osobach budzi strach. Kojarzy się z agresywnymi zwierzętami, które mogą przenosić groźnego wirusa na ludzi. Jednak dzięki skutecznym działaniom profilaktycznym, w Polsce jesteśmy stosunkowo bezpieczni przed tym zagrożeniem. Przyjrzyjmy się bliżej, czym jest ta choroba, jakie niesie zagrożenia, oraz jakie działania podejmowane są, aby zapewnić nam bezpieczeństwo.
Wścieklizna - co to jest?
Wścieklizna, znana również jako rabies, to wirusowa choroba zakaźna, która atakuje układ nerwowy ssaków, w tym ludzi. Wirus ten przenosi się głównie przez ślinę zakażonego zwierzęcia, zazwyczaj w wyniku ugryzienia. Jest niezwykle groźna, ponieważ po wystąpieniu objawów klinicznych, w 100% przypadków prowadzi do śmierci.
Choroba ta znana jest ludzkości od tysięcy lat, a jej ślady można znaleźć w starożytnych tekstach medycznych. Dotyka głównie dzikie zwierzęta, takie jak lisy, nietoperze, a w niektórych sytuacjach także domowe psy i koty, które mogą zostać zarażone przez kontakt z dzikimi zwierzętami. Objawy u zwierząt mogą obejmować zmiany w zachowaniu, agresję, nadmierne ślinienie się, trudności z połykaniem, paraliż i w końcu śmierć.
Jakie zagrożenia niesie wścieklizna?
Największym zagrożeniem związanym z wścieklizną jest jej potencjalne przeniesienie na ludzi. Przypadki zakażeń u ludzi są obecnie bardzo rzadkie - ostatnią śmierć w wyniku tego zakażenia odnotowano w 2002 roku, w województwie podkarpackim.
Ryzyka nie można jednak całkowicie wykluczyć. Przykładowo, w 2017 roku odnotowano 8246 przypadków pogryzienia osób przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę lub kontakt ze śliną tych zwierząt. W wszystkich przeprowadzono szczepienia przeciw wściekliźnie, a przypadki te nie doprowadziły do zgonów.
U ludzi pierwsze objawy zakażenia wścieklizną mogą pojawić się nawet kilka tygodni po ugryzieniu i obejmują gorączkę, ból głowy, zmęczenie, a następnie objawy neurologiczne, takie jak pobudzenie, halucynacje, skurcze mięśni, aż do paraliżu i śmierci.
W krajach rozwiniętych, takich jak Polska, dzięki skoordynowanym działaniom służb weterynaryjnych i programom szczepień, wścieklizna jest pod kontrolą. Ważnym elementem profilaktyki jest regularne szczepienie zwierząt domowych, zwłaszcza psów i kotów. Warto zabezpieczyć w ten sposób nawet koty niewychodzące. W razie ugryzienia przez dzikie zwierzę, ważne jest natychmiastowe zgłoszenie się do lekarza i rozpoczęcie leczenia zapobiegawczego.
Polska jako bezpieczna strefa
W Polsce jednym z najważniejszych działań profilaktycznych przeciwko wściekliźnie jest akcja szczepień dzikich zwierząt. Program ten, realizowany od lat 90., polega na rozrzucaniu specjalnych przynęt zawierających szczepionkę. Dzięki temu lisy rude, które są najczęstszymi nosicielami wirusa, oraz inne podatne gatunki stają się odporne na chorobę.
Te systematyczne akcje przyczyniły się do znacznego ograniczenia liczby przypadków wścieklizny w Polsce. Obecnie, dzięki regularnym szczepieniom i monitoringowi, Polska jest uważana za kraj o niskim ryzyku. To ogromne osiągnięcie, które pokazuje, jak skuteczne mogą być działania prewencyjne.
Podsumowując, choć wścieklizna jest chorobą poważną i groźną, to możemy czuć się bezpiecznie dzięki skutecznym programom szczepień dzikich zwierząt oraz obowiązkowym szczepieniom zwierząt domowych. Edukacja społeczeństwa na temat tej choroby, jej objawów i profilaktyki również odgrywa ogromną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa. Pamiętajmy, że odpowiednie działania prewencyjne mogą skutecznie zapobiec rozprzestrzenianiu się tej choroby, chroniąc zarówno nas, jak i naszych pupili.
